Dlaczego współpraca klastrowa w programie Polska 3.0 jest taka ważna?
Dlaczego współpraca klastrowa w programie Polska 3.0 jest taka ważna?
Agresywna konkurencja preferowana przez długie lata XIX i XX wieku, polegająca na niszczeniu konkurencji nie sprawdziła się. Powtarzam często studentom: jeśli ty próbujesz przejąć konkurencyjne przedsiębiorstwo, albo – jak to się mówi w obiegowym slangu – wykosić, zniszczyć konkurencję, to spodziewaj się, szybko może pojawić się potentat dysponujący większym kapitałem, niższymi kosztami produkcji, który jest nawet w stanie wprowadzić ceny dumpingowe produktów wprowadzanych do sprzedaży (czyli poniżej kosztów produkcji). Wówczas żywot Twojej firmy będzie krótki. Jeśli będziesz walczył z „większym”, a nie wejdziesz we współpracę lub nie przebranżowisz się znajdując niszę na rynku, to szybko możesz popaść w tarapaty. Firma, którą budowałeś pieczołowicie przez wiele lat szybko legnie w gruzach. Pozostanie, zawód, niesmak, gorycz porażki no i niesamowite stresy odbijające się na twoim zdrowiu fizycznym i psychicznym, a kończące się nie rzadko tragediami. Dlatego współpraca i zdrowa konkurencja w klastrach jest zawsze korzystniejsza, bezpieczniejsza. Prawie zawsze przy dobrym zarządzaniu w klastrach uzyskujemy efekty synergii. Wówczas 2+2 nie równa się 4, ale 5 i więcej. Następuje wymiana myśli, koncepcji wdrażania, sprawnego zarzadzania, pobudzanie kreatywności i innowacyjności, które przynoszą wymierne efekty materialne i niematerialne. Do efektów materialnych należy zaliczyć m.in.: wzrost dochodów finansowych płynących z większej sprzedaży, najczęściej lepszych jakościowo, konkurencyjnych produktów i usług. Środki te wzbogacają zasoby poszczególnych przedsiębiorstw. Można je przeznaczyć na inwestycje i większe zarobki dla kadry kierowniczej i pracowników. Korzyści (efekty) niematerialne to m.in.: satysfakcja, poczucie stabilizacji i szczęścia, którego przecież każdy z nas pragnie. Dlatego przekazuję szczere gratulacje dla klastrowiczów i tych, którzy inicjują, spinają, koordynują i kreatywnie przewodzą klastrom. Zdarzają się błędy w funkcjonowaniu klastrów, które negatywnie wpływają na opinię publiczną, w tym na niektóre gremia biznesowe. Najczęstszy zarzut, który słyszę, to tzw. „przejedzenie” pieniędzy na mało efektywne a kosztowne kongresy, drogie foldery i inne spotkania mało merytoryczne a kosztowne, z których prawie nic nie wynika poza gadaniem. Moim zdaniem to efekt braku dobrych, merytorycznych, niezależnych koordynatorów klastrów, no i ciągle niska gotowość do współpracy, podejrzliwość i następstwo wpajanej nam przez lata (z tzw. zachodu) walecznej, krwiożerczej, niszczącej konkurencji, o której pisałem na początku. Tymi błędami nie należy się jednak zrażać i robić swoje, jak to czynią liderzy projektu Polska 3.0. Wytrwała oddolna praca u podstaw, jednocząca i inspirująca do współpracy środowiska biznesowe, samorządy, jednostki naukowych i ośrodki badawczo-rozwojowe, musi przynieść efekty. Jestem przekonany, że będą to efekty długofalowe, ponieważ są robione ponadpartyjnie, ale nie apolitycznie, bo przecież z troską o nasze dobro wspólne, którym jest Polska – nasza ojczyzna. Ale o polityce, którą uprawia każdy z nas codziennie, apolityczności oraz korzyściach i zagrożeniach partii politycznych, których się tak boimy w gospodarce, napiszę w następnym eseju naukowym.
Dr Adam E. Szczepanowski
Dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych
Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku