Chińczycy pod wrażeniem programu POLSKA 3.0.
Dodano 22 czerwca 2016
Kluczowym hubem Europy będzie Centrum Logistycze-Gorzyczki Wierzniowice. Chiny chcą do niego włączyć Jedwabny Szlak i zainteresowani są inwestycją w Centrum.
Od niedzieli trwa pierwsza od kilkunastu lat wizyta prezydenta Chin Xi Jinpinga w Warszawie. Najważniejszym tematem spotkania jest chińska koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku, który dotrze do olbrzymiego hubu przeładunkowego w Polsce.
Od niedzieli trwa pierwsza od kilkunastu lat wizyta prezydenta Chin Xi Jinpinga w Warszawie. To ważne spotkanie dla Polski. Wizyta ma wymiar gospodarczy. Łącznie zaplanowano podpisanie 40 porozumień handlowych. Jednak najważniejszym tematem spotkania jest chińska koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku.
Jako kraj liczymy na wpisanie się w ten historyczny projekt, poprzez rozwój infrastuktury i wykorzystanie naszego tranzytowego położenia. Dlatego też szczególną uwagę poświęcono współpracy polsko-chińskiej w zakresie koncepcji „One road, one belt” i możliwościom budowy hubów przeładunkowych dla tejże inwestycji w Polsce, co odgrywa znaczącą rolę dla budowania gospodarki przyszłości.
Czy Polska będzie dla Chin bramą wejściową do europejskich projektów infrastrukturalnych?
Chiny w zeszłym roku w Europie rekordowo zainwestowały ok. 20 mld. EUR, z czego połowa skierowana została do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji. Polacy pragną rozwijać przede wszystkim inwestycje infrastrukturalne, które zanotowały wielki skok dzięki funduszom europejskim. Wśród setki dyrektorów największych chińskich firm, które razem z prezydentem brały udział w forum gospodarczym, byli również przedstawiciele China Railway Rolling Stock Corporation, produkującego szybkie składy pociągów.
Wizyta prezydenta Chin Xi Jinpinga, będąca odpowiedzią na jesienną wizytę w Chinach prezydenta Andrzeja Dudy, to kolejny etap budowy polsko-chińskich relacji ekonomicznych. Po wizycie polskiego prezydenta, współpraca z Chinami nabrała zdecydowanie większego rozpędu. Można powiedzieć, że nadchodzący rok będzie kluczowy. Definiowane są nowe obszary współpracy między obydwa państwami oraz rola Polski w chińskich projektach infrastrukturalnych na najbliższe dekady.
Swoiste otwarcie w relacjach polsko-chińskich, jakie nastąpiło m.in. dzięki przedstawieniu stronie chińskiej atrakcyjnych długookresowych projektów infrastrukturalnych, jak Polska 3.0 – wspólnego projektu porozumień firm pomiędzy Czechami, Polską a Słowacją, zakładającego budowę ponadnarodowego centrum logistycznego, modernizację żeglugi śródlądowej w Polsce oraz budowę połączenia Dunaj-Odra-Łaba oraz wykorzystanie Nowego Jedwabnego Szlaku. Ponadto, na olbrzymim chińskim rynku jest rosnące zapotrzebowanie na polskie produkty spożywcze, które cenione są za wysoką jakość. Perspektywicznie, Chińczycy zdają sobie również sprawę z dużego potencjału kapitału ludzkiego w Polsce.
Jesteśmy swoistym zagłębiem startupowym w zakresie wysokich technologii, co pozostaje nie bez znaczenia dla Chin, posiadających potężne fundusze kapitałowe i potrzebę inwestycji. Polska jest największym partnerem handlowym Chin w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Według danych GUS w 2015 roku obroty handlowe między Chinami a Polską osiągnęły wartość 24,7 mld USD (według danych Narodowego Biura Statystycznego Chin 17,1 mld USD) i były o 4,2 proc. niższe niż w 2014 roku (według NBS zmniejszyły się o 0,6 proc.). Polski eksport do Chin w 2015 roku spadł o 10,4 proc. (według NBS o 6,5 proc.), natomiast import z Chin do Polski zmniejszył się o 3,6 proc. (według NBS wzrósł o 0,6 proc.). Wartość polskiego eksportu do Chin wyniosła w ubiegłym roku około 8 mld złotych.
Natomiast importowaliśmy towary za 85 mld złotych.
Chińskie powiedzenie mówi: „chcesz być bogaty – zbuduj drogę”
Koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku, zaprezentowana jesienią 2013 r. przez lidera Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpinga, będzie największą inwestycją infrastrukturalną… w historii.
Jej nazwa odwołuje się do dawnego szlaku handlowego łączącego Chiny z Europą i Bliskim Wschodem, który był wykorzystywany przez kupców od III wieku p.n.e. do XVII wieku n.e. Transportowano nie tylko jedwab, ale także żelazo, złoto, papier oraz wyroby jubilerskie. Znaczenie połączenia zaczęło maleć dopiero około roku 1650 r., gdy odkryto drogę morską do Chin.
Dlaczego więc Chiny chcą dziś znów postawić na transport lądowy? Z Chin do Polski pociągi mają do pokonania 11 tys. kilometrów. Jadą od 11 do 14 dni, podczas gdy transport morzem zajmuje 40-50 dni…
Koncepcja lądowego i morskiego Nowego Jedwabnego Szlaku, czyli projektu „Jednego Pasa, Jednego Szlaku”, zakłada utworzenie sieci korytarzy transportowych, które połączyłyby Chiny z krajami Unii Europejskiej. Oznacza to budowę bądź modernizację przede wszystkim kolejowych połączeń handlowych między Europą a Azją, w tym także kolei dużych prędkości, dróg, portów lądowych i morskich oraz lotnisk, a także tworzenie infrastruktury przesyłowej (ropociągi, gazociągi) oraz telekomunikacyjnej. Obecnie tylko 3,5% chińskiego eksportu do Unii Europejskiej drogą lądową. Jego główną zaletą jest znacząco niższy koszt w porównaniu z transportem lotniczym oraz kilkukrotnie krótszy czas w porównaniu z transportem morskim.
By wesprzeć projekt władze chińskie stworzyły Fundusz Jedwabnego Szlaku z kapitałem początkowym 40 mld dolarów. Program realizowany jest we współpracy z partnerami z Europy i Azji. Nowy Jedwabny Szlak prowadzi przez kraje środkowoazjatyckie do Europy Zachodniej przez Polskę.
„Polska chce aktywnie uczestniczyć w realizacji projektu Nowego Jedwabnego Szlaku. Kreuje on obiecujące perspektywy dla polskich przedsiębiorców, którzy widzą swoje szanse w rozwijaniu działalności na chińskim rynku. Ten projekt to także szansa na realizację wspólnych projektów inwestycyjnych i infrastrukturalnych, w krajach, przez które szlak będzie przebiegał” – powiedział PAP wicepremier, minister rozwoju Mateusz Morawiecki.
W połowie marca tego roku, Sejm wyraził zgodę na ratyfikację umowy o przystąpieniu Polski (jako jedynego państwa Europy Środkowej i Wschodniej) do Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. W uzasadnieniu zgody znalazły się zapisy odnoszące się do Nowego Jedwabnego Szlaku. „W kontekście rosnącego znaczenia projektu „Jeden Pas i Jeden Szlak” Polska może odgrywać w tym przedsięwzięciu istotną rolę jako pierwszy kraj UE na trasie rewitalizowanego Jedwabnego Szlaku. Rozwój bezpośrednich połączeń – morskich, kolejowych, a w perspektywie również drogowych między Azją a Unią Europejską jest jednym z obszarów zaangażowania nowego banku”.
Centum Logistyczne Gorzyczki-Vernowice – jedyna szansa na wykorzystanie Nowego Jedwabnego Szlaku
Nasz kraj, z racji wielkości i położenia jest postrzegany przez Chiny jako najważniejszy z krajów tej części Europy. Jednakże, aby skutecznie wykorzystać szansę, jaka kryje się dla nas w Jedwabnym Szlaku, Polska musi mieć wizję i horyzontalny plan, jak wpisać się w ten historyczny projekt. P
ropozycja optymalizacji korzyści zaproponowana została w programie Polska 3.0, w ramach którego Polska kreowana jest na logistyczne centrum Europy i ma szansę stać się hubem obsługującym wymianę handlową między Chinami a Europą Zachodnią.
Koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku wykorzystującego potencjał tranzytowego, bardzo korzystnego położenia Polski poprzez wykorzystanie tzw. Szerokiego Toru, docelowo docierającego do Centrum Logistycznego na południu Polski, gdzie krzyżują się wszystkie najważniejsze magistrale transportowe, opracowana została w ramach infrastrukturalnego programu POLSKA 3.0.
Polska 3.0 to największy transgraniczny infrastrukturalny projekt w Europie, a zarazem program gospodarki narodowej, mający na celu połączenie polskich rzek, autostrad i kolei w jedną płaszczyznę transportu multimodalnego, budowę Ponadnarodowego Centrum Logistycznego w Gorzyczkach, oraz połączenie Jedwabnego Szlaku z planowanym, multimodalnym Centrum Logistycznym. Oddolny projekt „Polska 3.0” wpisuje się zarówno w krajowe (Plan Morawieckiego), jak również europejskie plany gospodarze i finansowania, składając się z kilku komplementarnych projektów, wśród których jest przywrócenie żeglowności polskich rzek, począwszy od rzeki Odry, budowa połączenia Dunaj-Odra-Łaba oraz Wisła-Odra, wpisującego się w Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy oraz zbudowania szerokiego toru (1520 mm) ze Sławkowa do Centrum Logistycznego Gorzyczki -Věřňovice.
Ten nowy, Jedwabny Szlak przebiegający przez Śląsk i czeskie Morawy będzie zarówno szlakiem transportowym jak i handlowym. W tym zakresie Polska 3.0 wpisuje się w strategiczną perspektywę współpracy władz Polski i Chin.
Zespoły Polska 3.0 uczestniczą w spotkaniach roboczych dotyczących inwestycji infrastrukturalnych i energetycznych z właścicielami chińskich społek. Przedstawiciele Programu rozmawiali również z Czechami przed finalizowaniem umów ze spółkami chińskimi.
Program Polska 3.0 jest partnerem w rozmowach z Komisją Dunajską w zakresie projektu budowy połączenia Odry z Dunajen, a także partnerem merytorycznym powyższych projektów dla Republiki Czeskiej. Zespoły Polska 3.0 składają się również z ekspertów po stronie czeskiej, jak m.in. Jerzy Cienciała, rektor Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Ostrawie, doradzca prezydenta Milosa Zemana, Petr Forman, doradca Prezydenta Milosa Zemana, Josef Tobola, związany od lat z czeskimi instytucjami rządowymi i pozarządowymi w transporcie, szczególnie śródlądowych dróg wodnych i wielu innych.
Poprzez holistycznie patrzący na gospodarkę program, przygotowano współpracę polsko-czeską dla realizacji budowy polsko-czeskiego centrum Logistycznego Gorzyczki- Wierzniowice, oraz przywrócenie zeglownosci rzeki Odry i docelowo budowę połączenia Dunaj-Odra-Łaba. O bezpieczeństwo Programu dbają międzynarodowe kancelarie prawne, które współpacują z polskimi i chińskimi przedsiębiorstwami. Ponadnarodowego Centrum Logistyczne Gorzyczki-Vernovice będzie największym logistycznym centrum w Europie.
Po stronie czeskiej przygotowywane jest właśnie studium wykonalności projektu.
W jaki sposób do projektu włączony zostanie Nowy Jedwabny Szlak?
– Idzie de facto o przedłużenie o ok. 90 km linii LHS (o rozstawie szyn 1520 mm), która obecnie łączy kolejowe przejście graniczne polsko-ukraińskie Hrubieszów/Izow z naszym regionem i kończy swój bieg w Sławkowie – zaznacza Marek Niemczyk, prezes Stowarzyszenia Podatników w Polsce, jeden z inicjatorów programu. -Położenie dwóch równoległych szyn na krótkim odcinku ze Sławkowa do Ponadnarodowego Centrum Logistycznego Gorzyczki – Věřňovice (z prawie blisko 500 ha terenem inwestycyjnym w SSE), sprawi, iż tak zlokalizowane Centrum stanie się jedynym w Europie punktem, gdzie będą łączyć się drogi kolei UE, właśnie szerokiego toru z Dalekiego Wschodu, autostrady A1, drogi rzecznej (portu rzecznego) oraz dogodnego połączenia poprzez autostradę z największym portem lotniczym Cargo Pyrzowice-Katowice. W bliskiej odległości znajdują się także lotniska w Ostrawie i Krakowie. Teren ten został określony przez ekspertów ONZ jako najbardziej rozwojowy w całej Europie. – zaznacza Niemczyk.
Samorządy znajdujące się na „linii” nowego szerokiego toru Sławków – Gorzyce dostrzegają wagę projektu i zaangażowane są w prace nad Polską 3.0.
Lokalizacja inwestycji znajduje się na skrzyżowaniu głównych transeuropejskich magistral transportowych. Planowane Centrum Logistyczne Gorzyczki – Wierzniowice jest jedynym miejscem, gdzie przecinają się wszystkie zasadnicze korytarze transportowe w ramach tzw. VI. Multimodalnego Korytarza Północ – Południe.
Wspomniana lokalizacja jest swoistym ,,spinaczem” o potencjale łączącym nie tylko dwa państwa Grupy Wyszehradzkiej ale również dwie makro-regionalne strategie Unii Europejskiej tzw. strategię bałtycką i dunajską, co nie pozostaje bez znaczenia biorąc pod uwagę założenia unijnej sieci TEN-T ustanawiającej tzw. korytarz Bałtyk-Adriatyk jednym z dziewięciu kluczowych korytarzy dla rozwoju polityki transportowej Unii Europejskiej.
Centrum Logistyczne Gorzyczki – Wierzniowice w liczbach to rozwój około 75 000 nowych miejsc pracy, obsługa około 790 000 kontenerów rocznie, oddziaływanie – 12,5 miliona ludzi w regionie, zasięg – ze Śląska na cały świat.
– „Jak Chiny stanowiły fundament historycznego jedwabnego szklaku, Polska była centrum szlaków handlowych wiodących z południa na północ Europy, w tym szlaku bursztynowego, łączącego Morze Śródziemne z Morzem Bałtyckim”– zaznacza premier Beata Szydło.
Włączenie Odry w europejski system dróg wodnych, jakim jest bez wątpienia projekt drogi wodnej Dunaj – Odra, a szerzej – połączenia Morza Bałtyckiego i Północnego z Morzem Czarnym i basenem Morza Śródziemnego, jest największym projektem żeglugowym w Europie Środkowej.
Połączenie magistrali żeglugowej z szerokim torem z Dalekiego Wschodu to projekt o znaczeniu ogólnoeuropejskim, z uwagi na fakt, że z powyższego połączenia korzystać będą wszystkie kraje europejskie i poza europejskie – od Japonii począwszy, poprzez Koreę Północną i Południową, Chiny, Mongolię, Rosję oraz Ukrainę. Przepływ towarów w jedną i drugą stronę po kolei żelaznej skróci się o 1/3 w stosunku do dzisiejszego transportu morskiego (z około 30 dni na 10 dni). Przy realizacji projektu Polska 3.0 nasz kraj otwiera się na europejskie i azjatyckie szlaki przepływu towarów, a tym samym skorzystamy na swoim tranzytowym, centralnym w Europie położeniu, które obecnie najczęściej podkreślane jest nie w aspekcie gospodarczym, a tylko historycznym.
Zyska nie tylko Polska Południowa ale i wszystkie tereny wzdłuż Odry i autostrady A1 łącznie z naszymi bałtyckimi portami w Gdańsku i Gdyni, a także możliwymi inwestycjami wzdłuż A1.
Dziś w perspektywie megatrendu, jakim jest chińska koncepcja Nowego Szlaku Jedwabnego łączącego Azję z Europą, szeroki tor jest swoistym atutem Polski, który poprzez Program Polska 3.0, łączący cały potencjał multimodalny w Polsce, możemy w sposób maksymalny wykorzystać.
Angelika Jarosławska
Koordynator programu Polska 3.0
