Racibórz Dolny ma zostać przekształcony na zbiornik wielofunkcyjny
Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej ma podjąć decyzję, jak doprowadzić do zmiany funkcji zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny – zbiornik ma zostać zmieniony z suchego na mokry, wielofunkcyjny.
Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze (fot. Biuro Wdrażania Projektu), w: portalmorski.pl
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach (RZGW), inwestor działający w imieniu Skarbu Państwa, w piątek 7 października odstąpił od umowy z hiszpańską firmą Dragados na budowę zbiornika. Powodem mają być opóźnienia i wzrost kosztów. Od maja br. Prowadzone jest postępowanie przez prokuraturę z Gliwic dotyczące nieprawidłowości przy budowie.
Okoliczności zerwania obowiązującego kontraktu oraz dalszą wizję owego projektu przedstawił Wiceminister Gospodarki Morskiej i żeglugi śródlądowej Jerzy Materna podczas Kongresu Samorządowego w Opolu – „W ub. tygodniu gościliśmy delegację z Banku Światowego (który współfinansuje w znacznej mierze inwestycję – PAP). Wiemy o tym, że po wizycie w Raciborzu zdecydowali się na rozwiązanie tego kontraktu. I to jest dobra wiadomość, bo im dłużej to by trwało, tym dłużej bylibyśmy w niedoczasie”.
Istotne jest także to, iż aby nie stracić zakontraktowanych na to przedsięwzięcie 328 mln zł z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Dlatego Jerzy Materna wyraża nadzieję, że efekty pracy nowego wykonawcy będą szybkie i zdecydowane. Zakończył się jeden etap prac, zatem już możliwe jest zorganizowanie przetargu na nowego wykonawcę. Po pięciu latach przygotowywany będzie etap drugi – zbiornik wielofunkcyjny.
Ministerstwo rozważa także opcję zmiany charakteru inwestycji przed wszczęciem kolejnego przetargu. Pod rozwagę poddano docelową budowę zbiornika wielofunkcyjnego Racibórz, a co za tym idzie jakie straty poniosłoby państwo zwracając uzyskane na ten cel środki unijne.
Wiceminister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zaznaczył, że przedstawiciele samorządu wyrażają zainteresowanie zmianą charakteru przedsięwzięcia. Dodał także, że „Polska potrzebuje wielu zbiorników; my mamy, przypomnę, najmniej zbiorników w Europie, jeśli chodzi o gromadzenie wód przepływowych”. Osiągając IV klasę żeglowności w Polsce będą budowane retencje, zbiorniki, by móc skutecznie podejmować działania przeciwpowodziowe. Skorzysta na tym także rolnictwo, leśnictwo i przemysł.
Przyjęta przez rząd w połowie 2016 roku strategia rozwoju śródlądowych dróg wodnych, opracowana przez MGMiZS, zaplanowane zostało wydatkowanie 2,9 mld zł na Odrzańską Drogę Wodną do 2020 r., zaś 30,7 mld zł do końca 2030 r. 670 mln zł z ww. kwoty przeznaczono na przeprojektowanie zbiornika Racibórz z suchego na wielofunkcyjny.
Budowa kanału Śląskiego, łączącego Odrę z Wisłą ma kosztować 11 mld zł, z czego 3,1 mld zł przeznacza się na dostosowanie kanału Gliwickiego, 2,9 mld zł to koszt modernizacji 20 stopni wodnych, 6,6 mld zł – budowa 14 nowych stopni wodnych na odcinku Brzeg Dolny – ujście Nysy Łużyckiej oraz 4,5 mld zł na budowę ośmiu stopni wodnych na tzw. Odrze granicznej. Planuje się także w ramach ODW w latach 2021-2030 wybudowanie kanału Koźle-Ostrawa. Miałby on stanowić polską część drogi wodnej do Dunaju.
Zbiornik Racibórz Dolny ma zajmować powierzchnię 26 km kw i ma chronić ok. 2,5 mln mieszkańców dorzecza Odry (Racibórz – Wrocław).Umowa na budowę podpisana została w czerwcu 2013 r. z firmą Dragados S.A. Prace rozpoczęto w lipcu 2013 r., zaś zakończenie planowane było na styczeń 2017 r. Ministerstwo Środowiska w grudniu ub. Poinformowało, iż dodatkowe badania i prace zwiększą koszt budowy do 998 mln zł, a termin zakończenia inwestycji przesunięty został z początku 2017r. na listopad 2018 r.
Śledztwo w sprawie nieprawidłowości przy budowie wszczęto w maju br. po zawiadomieniu gliwickiej prokuratury przez dyrektora RZGW w Gliwicach. Według niego oe nieprawidłowości dotyczyły użycia innego kruszywa niż wymagane, które wbudowano w korpus nasypów zbiornika, a to może mieć znaczący wpływ na stabilność nasypów.
Do obecnej chwili Zbiornik Racibórz Dolny projektowano i budowano jako zbiornik suchy wypełniany wodą w razie powodzi (polder). Długość czołowej zapora ma wynosić 4 km (ma się tam znaleźć budowla przelewowo-spustowa odprowadzająca wodę do tzw. Odry Miejskiej), lewobrzeżna zapora – 9,6 km, a prawobrzeżna – 8,8 km. Zapory stanowić mają konstrukcje ziemne o ok. 10 m wysokości.
Eksperci ds. żeglugi śródlądowej z ramienia organizacji Ogólnopolskiego Klastra Innowacyjnych Przedsiębiorstw i Polski 3.0 podejmują aktywne działania przy wsparciu wyżej opisywanego przedsięwzięcia.
Zespół prasowy OKIP
Źródło: portalmorski.pl
