Panel „Benchmarking i certyfikacja organizacji klastrowych”
Doskonały klaster – co to takiego? To pytanie przyświecało uczestnikom panelu „Benchmarking i certyfikacja organizacji klastrowych”, który odbył się 25 marca 2015 r. podczas Cluster World Congress w Dąbrowie Górniczej.
– „Klastry to sieć wzajemnych powiązań, wymiany doświadczeń, współpracy między jego członkami. Na jego funkcjonowanie wpływa także otoczenie. Chodzi o warunki ekonomiczne, prawne, finansowe, w jakich funkcjonuje organizacja. Najważniejszym czynnikiem jest jednak styl w jakim klaster jest zarządzany. Klastry funkcjonują w różnych branżach i różnych środowiskach. Ich jakość, styl funkcjonowania można rozpatrywać przez pryzmat zarządzania” – mówił Helmut Kergel, Dyrektor Europejskiego Sekretariatu Analiz Klastrowych (ESCA), który moderował dyskusję panelową.
Hermut Kergel przybliżył uczestnikom panelu kategorie Odznak Jakości dla organizacji klastrowych. ESCA promuje doskonałość zarządzania klastrami poprzez analizy porównawcze i oznakowania organizacji zarządzających klastrami. Eksperci opracowali metodologię benchmarkingu klastrów, który jest szeroko uznawany w Europie. Odznaki są elementem polityki Klastrowej Unii Europejskiej realizowanej w ramach European Cluster Excellence Initiative (ECE). ESCA przeprowadziła kilkaset działań benchmarkingu klastrów w całej Europie i przyznaje Złote (GOLD LABEL), Srebrne (SILVER LABEL) i Brązowe (BROWN LABEL) Odznaki jakości działań klastrów. Odznaki przyznawane są na 2 lata. Złota Odznaka to najwyższy, światowy poziom zarządzania klastrami. Najlepszym polskim klastry przyznawane były do tej pory Brązowe Odznaki.
Następnie swoimi doświadczeniami w zakresie roli klastrów w gospodarce, sposobie organizacji, narodowej strategii dotyczącej klastrów, profesjonalizacji działalności klastrowej podzieliła się Merete Daniel Nielsen, Dyrektor Cluster Excellence Denmark.
O polskich doświadczenia w zakresie benchmarkingu klastrowego opowiedział Jakub Karp, ekspert ds. audytu i certyfikacji klastrów akredytowany przez Europejski Sekretariat Analiz Klastrowych, który przeprowadzał benchmarking klastrów w Polsce. Zwracał on uwagę na konieczność finansowania działalności klastrów ze środków własnych. Jest to bardzo ważny element zarządzania klastrami, a który w polskich klastrach jest jednym z gorszych poziomów spośród kategorii ocenianych w ramach benchmarkingu.
W dalszej części panelu odbyła się dyskusja, w której uczestniczyli: Helmut Kergel, Dyrektor EuropeanSecretariat for Cluster Analysis, Merete Daniel Nielsen, Dyrektor Cluster Excellence Denmark, poseł na Sejm RP Dariusz Dziadzio, Wiceprzewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Polityki Klastrowej, Enric Pedros, Manager Catalan Cluster of Agricultural Machinery w Hiszpanii oraz Jakub Karp, ekspert ds. klastrów z Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.
Dyskutanci rozmawiali o tym, jak ważne jest podnoszenie jakości zarządzania w organizacji klastrowej. Mówiono o korzyściach z benchmarkingu i certyfikacji. Benchmarking ma na celu dostarczenie klastrom użytecznego narzędzia doskonalenia własnego działania, usprawnienie funkcjonowania klastrów, wyłonienie dobrych praktyk, opracowanie zaleceń i rekomendacji do działań w zakresie poprawy konkurencyjności i innowacyjności podmiotów funkcjonujących w klastrach.
Mówiono także o finansowaniu klastrów. Goście z zagranicy przedstawili na wstępie sposoby finansowania benchmarkingu i certyfikacji w Europie.
Organizacje klastrowe powinny rozwinąć przekonujące „business case”, które zachęcałyby uczestników klastra na sfinansowanie zarządzania klastrem w długoterminowej perspektywie. Klastry w Polsce finansują swoją działalność głównie ze źródeł zewnętrznych, dlatego bardzo ważne jest zidentyfikowanie możliwych obszarów pozyskania funduszy przez własną działalność. Tylko dzięki temu klastry będą mogły rozwijać się bez problemów, nawet po zakończeniu finansowania z programów unijnych. Dyskutanci omówili najlepsze sposoby zwiększania udziału składek członkowskich i płatnych usług w finansowaniu organizacji klastrowej.
Po zakończonym panelu Prezes Ogólnopolskiego Klastra Innowacyjnych Przedsiębiorstw Bogdan Węgrzynek spotkał się z ekspertami celem omówienia możliwości promocji benchmarkingu klastrów w Polsce.